Agent 6, Tom Rob Smith

Na ‘Kind 44’ en ‘Kolyma’ is er nu ‘Agent 6’, het laatste deel in de trilogie over Leo Demidov. We hadden Leo al leren kennen als een agent van de Russische geheime dienst die vol overtuiging zijn werk deed, maar door de gebeurtenissen die overtuiging verliest. 

Hij en zijn vrouw Raisa adopteren twee meisjes en Leo trekt zich helemaal terug van de geheime dienst. Een daad die ervoor zorgt dat hij in de Sovjet Unie geen carrière meer zal maken en streng in de gaten gehouden zal worden.

In Agent 6 komen we te weten hoe in 1950 Leo Raisa ontmoet. Leo is dan nog een rijzende ster binnen de geheime dienst en wordt betrokken bij de organisatie van het bezoek dat Jesse Martin aan de Sovjet Unie zal maken. Jesse Martin is een zwarte Amerikaanse zanger die communist is en nu naar de Sovjet Unie komt om te zien hoe het ware paradijs eruit ziet.

In de jaren die volgen neemt Leo afstand van de geheime dienst en wordt daarom als gevaarlijk beschouwd, maar de carriere van Raisa gaat goed. Zo wordt zij er in 1965 mee belast een reis te organiseren van Russische kinderen naar de Verenigde Staten om de band tussen de twee landen te verbeteren. Leo krijgt zelf geen toestemming om mee te gaan, en hoewel Leo er een slecht gevoel over heeft, gaan  Raisa en hun beide dochters wel.

In Amerika is er in de jaren vijftig en zestig net zo min als in de Sovjet Unie ruimte voor mensen met andere ideeën. En (linkse) anders-denkenden worden streng in de gaten gehouden en hen wordt het leven zuur gemaakt. Jesse Martin is als overtuigde communist hier het slachtoffer van. Hij kan nergens meer optreden en leeft in grote armoede. 

De Russische geheime dienst wil van het bezoek van de Russische kinderen gebruik maken om Jesse Martin weer onder de aandacht te brengen. Zij gebruiken Elena, Leo’s jongste dochter, in een plan om dit voor elkaar te krijgen. Helaas gaat het allemaal gruwelijk mis.

In de jaren die volgen wil Leo nog maar één ding; erachter komen wat er werkelijk in New York gebeurd is. Toestemming om weg te gaan krijgt hij niet, maar hij probeert via Finland te vluchten. Hij wordt opgepakt en komt uiteindelijk terecht in Afghanistan als adviseur van de Sovjet troepen die daar ondertussen gelegerd zijn. Leo vindt het leven niet veel meer waard en slijt zijn dagen met het opleiden van rekruten voor de geheime dienst, fietsen door Kabul en het roken van opium.

In Afghanistan is er ook totaal geen ruimte voor andere ideeën, beide kanten (Sovjet Unie en Islamitische Mujahedien)  zijn overtuigd van hun gelijk en zijn bereid om gruwelijke dingen te doen om dit gelijk te krijgen. Met behulp van de omstandigheden weet Leo met een aantal mensen de grens met Pakistan te bereiken en op deze manier in contact te komen met de Amerikanen. Hij kan eindelijk naar de Verenigde Staten om erachter te komen wat er vijftien jaar eerder is gebeurd. Hij zal eindelijk agent 6 kunnen vinden.

Tom Rob Smith is er opnieuw in geslaagd een boek te schrijven dat je meeneemt naar de Sovjet Unie in de jaren ‘50 en ‘60, maar ook naar Amerika in de jaren ‘60 en Afghanistan in 1979. De sfeer, de manier van doen, alles klopt en zorgt ervoor dat je je goed kunt voorstellen hoe het daar en toen geweest moet zijn. Leo is een heel sympathieke man en je voelt met hem mee, je voelt zijn verdriet.

‘Agent 6’ is een schitterend en sfeervol, maar ook triest einde van deze bijzondere serie.

Reacties

Populaire posts